Đứng trước làn sóng mạnh mẽ của Cách mạng Công nghiệp 4.0 và sự bùng nổ của Trí tuệ Nhân tạo (AI), chuyển đổi số đã trở thành nhiệm vụ không thể trì hoãn đối với các cơ sở giáo dục đại học. Đây không chỉ đơn thuần là cuộc chạy đua về công nghệ, mà còn là một bài toán phức tạp về chiến lược, nguồn lực và sự đồng thuận của con người. Để thành công, hành trình này đòi hỏi nhiều nỗ lực và sự đồng hành của tất cả các bên liên quan,.. nhưng có 3 điểm quan trọng nhất:
- 1 tư duy người lãnh đạo (hiệu trưởng & nhân sự cấp cao)
- 2 là đi đúng hướng
- 3 là có đầu tư tài chính rõ ràng
Tư duy người lãnh đạo
Để giải quyết bất cứ vấn đề gì, chúng ta có những bước cơ bản:
- Tư duy đột phá từ người lãnh đạo: Người đứng đầu cần nhận thức rõ rằng chuyển đổi số không phải là một lựa chọn, mà là nhiệm vụ sống còn cần được thực hiện một cách nhất quán. Một tư duy thiếu quyết đoán sẽ dẫn đến kết quả nửa vời, không đạt được mục tiêu.
- Hành động quyết liệt, không ngừng nghỉ: Mọi nỗ lực sẽ trở nên vô nghĩa nếu không đi kèm với hành động thực tế. Chuyển đổi số đòi hỏi sự quyết liệt, liên tục, và cam kết thực thi đến cùng, tránh sa lầy vào việc phân tích suông mà không có bước tiến cụ thể.
- Con người và công cụ phù hợp: Thay vì áp đặt, người lãnh đạo nên dẫn dắt và tìm kiếm những chuyên gia công nghệ và giáo dục phù hợp. Những người này sẽ giúp định hướng đúng đắn. Đồng thời, việc lựa chọn phần mềm chuyển đổi số cũng phải thật hợp lý: công cụ phải được triển khai đồng bộ cho toàn hệ thống và có khả năng mở rộng hoặc chuyển giao công nghệ, giúp nhà trường chủ động trong tương lai. Chỉ khi hiểu đúng bản chất của chuyển đổi số, bạn mới có thể hành động hiệu quả.
Như vậy, như đã thấy, tư duy không nhất quán, thì không làm được gì hết. Vì sẽ là làm nửa vời, làm không tới, hoặc làm mà không biết làm gì.
Và điều đáng sợ nhất chính là sa đà vào "Phân tích lý do và tìm nguyên nhân gốc rễ, rồi lựa chọn giải pháp"..... TẠI SAO tôi không để xuất điều này? Vì điều này, mọi người đã làm, mọi nơi đã làm, hàng chục lần, hàng trăm lần,... nhưng không có HÀNH ĐỘNG thực tế kèm theo, thì mọi lời nói đều trở nên vô nghĩa.
Và điều quan trọng nhất, chính là không hiểu được bản chất của chuyển đổi số, thì không thể nào hành động đúng được. Vì vậy, cần phải có những con người kiệt xuất làm điều này.
Như vậy, chỉ cần người lãnh đạo triệt để trong tư duy, và mong muốn giải quyết, thì sẽ có những con người và giải pháp hợp lý xuất hiện.
Đi đúng hướng
Đi đúng hướng là yếu tố then chốt giúp chuyển đổi số thành công. Đây là bài toán khó, không thể giải quyết bằng ý kiến chủ quan của một cá nhân hay tập thể thiếu kinh nghiệm. Vì vậy, cách duy nhất là tin tưởng vào những chuyên gia thực thụ - những người đã có kinh nghiệm thực chiến, tạo ra kết quả và thành công trong lĩnh vực này. Mọi lý lẽ suông sẽ trở nên vô nghĩa khi đối diện với thực tế.
Nguồn tài chính vững vàng
Nguồn tài chính vững vàng cùng một lộ trình đầu tư rõ ràng là yếu tố quyết định. Thiếu kinh phí đủ mạnh, mọi nỗ lực chuyển đổi số đều trở nên khó khăn. Việc tìm kiếm các giải pháp chi phí thấp chỉ mang lại những hệ thống chắp vá, thiếu đồng bộ và không giải quyết được vấn đề cốt lõi.
TẠI SAO Chuyển đổi số giáo dục là bài toán khó giải?
Chuyển đổi số giáo dục là một thách thức vô cùng lớn bởi nó đòi hỏi một sự hội tụ hiếm có của ba yếu tố cốt lõi trong một con người:
- Chuyên gia về công nghệ
- Chuyên gia về giáo dục
- Nền tảng công nghệ vững mạnh và khả năng thực chiến.
Đây không phải là ba mảng tách rời mà phải là sự tổng hòa trong một cá nhân, khiến việc tìm kiếm người phù hợp trở nên cực kỳ khó khăn.
Nếu không tìm được người có đủ những kỹ năng tổng hợp ở cấp độ cao như vậy, tốt hơn hết là không nên làm chuyển đổi số giáo dục. Bởi lẽ, tỷ lệ thất bại của dự án sẽ vô cùng lớn. Chỉ một người có đủ năng lực toàn diện mới có thể dẫn dắt và đảm bảo dự án của bạn đi đúng hướng và đạt được thành công.
Hơn nữa, một chuyên gia thực thụ sẽ đóng vai trò then chốt trong việc giúp nhà trường xác định chính xác vấn đề cốt lõi, tránh đầu tư lãng phí vào những công nghệ hào nhoáng nhưng không hiệu quả. Từ đó, họ sẽ xây dựng một lộ trình chuyển đổi số bền vững, mang lại giá trị lâu dài thay vì những giải pháp chắp vá.
